Naukowcy o diecie roślinnej

Niższa masa ciała, ładniejsza cera, mniejsze ryzyko zachorowania na nowotwory, cukrzycę i choroby serca, ale też konieczność suplementowania witaminy B12 – z tym, według naukowców, wiąże się oparcie codziennej diety w całości o produkty pochodzenia roślinnego.

Chociaż w ubiegłym roku Ministerstwo Zdrowia oficjalnie potwierdziło za Instytutem Żywności i Żywienia, że „wegetarianizm praktykowany w prawidłowy sposób jest zdrowy na wszystkich etapach życia”, warto zauważyć, że świadomość zdrowotnych korzyści związanych z eliminowaniem z diety pokarmów odzwierzęcych i zastępowaniem ich pokarmami roślinnymi nadal jest w Polsce stosunkowo niska.


American Dietetic Association już w 2009 r. stwierdziło, że odpowiednio zaplanowane diety wegetariańskie, w tym dieta wegańska, są zdrowe, spełniają zapotrzebowanie żywieniowe i mogą zapewniać korzyści zdrowotne przy zapobieganiu i leczeniu niektórych chorób. „Pod względem świadomości wpływu odżywiania na zdrowie jesteśmy wiele lat za krajami Zachodu” – mówi Monika Areczuk, dietetyk i prezes Polskiego Stowarzyszenia Wegańskiego. Z przeprowadzonego w 2011 r. raportu Ipsos „Trendy w zwyczajach żywieniowych Polaków” wynika, że zdrowe żywienie kojarzy się Polakom przede wszystkim ze spożywaniem trzech posiłków dziennie (41% odpowiedzi), z jedzeniem różnorodnych potraw (28% odpowiedzi) i przestrzeganiem piramidy zdrowego odżywiania (27%). W tym kontekście nie dziwi, że 79% pytanych stwierdziło, że odżywia się „bardzo zdrowo” lub „dość zdrowo”.

Niska świadomość związku pomiędzy odżywianiem a zdrowiem oraz niewłaściwe nawyki żywieniowe sprawiają, że Polacy gwałtownie tyją. Z danych Głównego Inspektoratu Sanitarnego i Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że zbyt dużą masę ciała obserwuje się już u 54% pełnoletnich mieszkańców naszego kraju, w tym u 64% mężczyzn i 46% kobiet.

Lekarze i dietetycy alarmują, że wraz ze wzrostem wagi, podwyższa się także ryzyko przedwczesnej śmierci, chorób układu krążenia, cukrzycy typu 2 oraz niektórych nowotworów i tłumaczą, że by zahamować epidemię chorób cywilizacyjnych, niezbędne są kompleksowe zmiany w diecie Polaków.

„Jest wiele badań wskazujących na to, jak korzystna dla zdrowia jest dieta roślinna” – mówi Agata Wilkowska, food advisor ze Stowarzyszenia Otwarte Klatki. „Pierwszym argumentem, który powinien zachęcić do zastąpienia produktów odzwierzęcych roślinnymi alternatywami jest to, że wegetarianie, a przede wszystkim weganie, ważą mniej, nawet wtedy, gdy spożywają taką samą ilość kalorii co osoby odżywiające się tradycyjnie. A zatem popularne twierdzenie ‚można jeść wszystko byle z umiarem’ jest tylko częściwo prawdziwe. Pasztetu z soczewicy można zjeść po prostu więcej. Naukowcy powiązali także dietę roślinną z niższym ryzykiem zachorowania na nowotwory i inne choroby cywilizacyjne – to ważne argumenty”.

Dietetyk Monika Areczuk dodaje: „Należy pamiętać, że nie chodzi tylko o to, by wyeliminować z diety mięso i nabiał, ale o to, by w obrębie diety roślinnej korzystać z bogactwa zbóż, owoców i warzyw. Jeśli ktoś będzie odżywiał się wyłącznie frytkami, nie pomoże swojemu zdrowiu, a poważnie sobie zaszkodzi. Ważne jest również, by suplementować witaminę B12, ponieważ w stanie naturalnym witamina B12 produkowana jest głównie przez bakterie bytujące w glebie i nie fortyfikowane produkty roślinne jej nie zawierają”.

Marta Dymek, autorka znanego bloga Jadłonomia (Blog Roku 2013 w kategorii: Kulinarne) przekonuje z kolei do walorów smakowych diety roślinnej: „Gotowanie ze składników roślinnych jest proste, a potrawy są smaczne i sycące nie tylko w lecie, gdy jest dużo świeżych warzyw i owoców, ale także jesienią czy w zimie. W październiku pojawiają się dynie i grzyby, które wspaniale smakują połączone z różnymi odmianami fasoli i soczewicy; w listopadzie stragany uginają się od warzyw korzeniowych, które można zapiec z aromatycznymi przyprawami lub dodać do rozgrzewającego gulaszu; a od grudnia możemy przebierać w kapustach, bulwach, kaszach i strączkach, które nadają się na pyszne roślinne pasztety, pieczenie oraz zapiekanki. Dzięki sezonowemu gotowaniu roślinne posiłki są różnorodne i zbilansowane, a wymyślanie nowych przepisów to wielka frajda i nieustanne odkrywanie nowych smaków. Jeśli nie wierzycie, to spróbujcie czekoladowego ciasta z burakiem lub zupy z gruszki i pietruszek!”

Dla osób zainteresowanych dietą roślinną stowarzyszenie Otwarte Klatki przygotowało elektroniczną publikację – „Dobre Decyzje” – prezentującą jak komponować pełnowartościowe posiłki roślinne, jakie superpokarmy dobrze mieć w swojej kuchni oraz jakie gotowe produkty roślinne można znaleźć w sklepach. Publikację można bezpłatnie pobrać ze strony stowarzyszenia, a w wersji drukowanej będzie rozdawana przy okazji imprez wegańskich i wegetariańskich w dużych miastach Polski.